داستان ضرب سکه در آفریقای جنوبی / کروگراند، سکه‌ای که طلا را جهانی کرد_خبردار

به نقل از خبردار، طلا طی سال‌های متمادی، در قالب شمش و سکه‌های محدود در دست بانک‌ها و حکومت‌ها می بود. تا این که آفریقای جنوبی در سال ۱۹۶۷ انقلابی در بازار طلا به راه انداخت. این سرزمین سکه‌ای به نام کروگراند ضرب و طلای خالص را داخل جیب مردم کرد؛ سکه‌ای که هم محبوب‌ترین و هم تحریم شد! هم ابزار اندوخته‌گذاری می بود، هم نشانه‌ای از تاریخ سیاسی یک سرزمین.

تجارت‌نیوز در تکه سوم از سری گزارش‌های «تاریخچه ضرب سکه در جهان»، به قلب معادن طلای آفریقا رفته و قصه سکه‌ای را روایت می‌کند که بازار جهانی را تحول داد.

روایتی از طلا در دل آفریقا؛ استقلال‌ طلبی و اصالت در سکه جان گرفت

در میانه دهه ۱۹۶۰، آفریقای جنوبی یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان طلای جهان می بود. دولت زمان این سرزمین تصمیم گرفت راهی تازه برای اراعه‌ طلایش به جهان اشکار کند. به این علت در سال ۱۹۶۷ سکه‌ای از جنس طلا به نام کروگراند (Krugerrand) ضرب کرد.

مقصد از ضرب‌ سکه‌های طلا این می بود که مردم عادی در سراسر جهان بتوانند بدون نیاز به خرید شمش یا داشتن حساب بانکی خاص طلا بخرند، بفروشند و اندوخته‌گذاری کنند.

روی سکه عکس پل کروگر (Paul Kruger)، رئیس‌ جمهوری قبل جمهوری ترنسوال در آخر قرن نوزدهم که چهره‌ای نمادین از استقلال‌طلبی آفریقا در برابر استعمار بریتانیا می بود نقش بست. پشت سکه نیز نقش آهوی ملی آفریقای جنوبی اسپرینگ بوک (Springbok) که نمادی از طبیعت، پویایی و هویت بومی است حک شد.

این سکه از طلای ۲۲ عیار ساخته شد و برای افزایش استحکام مقداری مس در ترکیب آن به‌کار رفت؛ به همین علت رنگ آن اندکی متمایل به نارنجی‌ست.

کروگراند، پرفروش‌ترین سکه طلا در جهان

قیمت‌گذاری نزدیک به طلای جهانی، امکان ‌مبادله در اکثر کشورها و نقدشوندگی بالا، از با اهمیت ترین ویژگی‌های این سکه می بود. کروگراند به‌شدت به پرفروش‌ترین سکه طلا در جهان تبدیل شد و تا اغاز دهه ۱۹۸۰، نزدیک به ۹۰ درصد از بازار جهانی سکه‌های طلا در اختیار آن می بود.

سایه‌ سیاست بر چهره‌ طلا

محبوبیت کروگراند، قربانی سیاست شد. با تشدید سیاست‌های نژادپرستانه (آپارتاید) در آفریقای جنوبی، از اغاز دهه ۸۰ کشورهای غربی واردات این سکه را ممنوع کردند. ایالات متحده، کانادا و اتحادیه اروپا ضرب سکه‌های خودشان را اغاز کردند تا بازار را از سلطه‌ آفریقای جنوبی خارج کنند.

در نتیجه این سختگیری‌ها سکه‌های American Eagle که تجارت‌نیوز در گزارشی با گفتن «داستان ضرب سکه در آمریکا / هنگامی طلا به شکل بوفالو و عقاب در آمد!» به آن پرداخته، Maple Leaf  کانادا، Britannia انگلستان و بعدها Panda چین، متولد شد.

کروگراند کجاست؟

بعد از آخر آپارتاید، آفریقای جنوبی بار دیگر توانست کروگراند را داخل بازارهای جهانی کند. امروز این سکه هم چنان یکی از پرفروش‌ترین سکه‌های اندوخته‌گذاری در جهان است و در نسخه‌های یک ‌اونس، نیم، ربع و یک‌دهم اراعه می‌شود.

باید دقت داشت کروگراند نخستین سکه طلایی می بود که نه به ‌گفتن ارز، بلکه فقط برای اندوخته‌گذاری و خرید وفروش بر پایه قیمت طلا اراعه شد. هیچ قیمت اسمی روی آن درج نشده و قیمت آن وابسته به نرخ جهانی طلاست.

از معادن آفریقا تا گاوصندوق‌های اروپا

کروگراند در دنیای طلا، آغازگر یک صنعت و چیزی زیاد تر از یک سکه است. سکه‌ای که طلا را دموکراتیزه کرد، بازار را جهانی ساخت و با همه سختی‌ها تا این مدت هم در دسته پرطرفدارترین‌ سکه‌های طلا باقی مانده است.

کروگراند یکی از پرماجراترین سکه‌های طلایی است که جهان به خود دیده است. این سکه، تاریخی در قلب خود دارد که از معادن آفریقا تا گاوصندوق‌های اروپا کشیده شده است.

تجارت‌نیوز در تکه بعدی این مجموعه گزارش‌ها، به سرزمین برگ افرا می‌رود؛ کانادا و سکه طلای برگ افرا (Maple Leaf).