هشدار؛ کلاهبرداری‌های اینترنتی در بلک فرایدی_خبردار

به گزارش خبرآنلاین،با نزدیک شدن به جمعه سیاه (بلک فرایدی)، پلیس فتا نسبت به افزایش کلاهبرداری‌های اینترنتی هشدار داده است. فروشگاه‌های جعلی و تبلیغات فریبنده در شبکه‌های اجتماعی، خریداران را مقصد قرار داده و علتافزایش پرونده‌های قضایی مرتبط شده‌اند.

به گزارش مقدار، همزمان با نزدیک شدن فصل حراج و روز جمعه سیاه (بلک فرایدی) بر پایه تقویم میلادی، فروشندگان و صاحبان کسب‌وکارهای مجازی در ایران نیز از این زمان، برای فروش کالا و خدمات با تخفیفات اختصاصی منفعت گیری می‌کنند. اما این موقعیت تبدیل به زمان اختصاصی‌ای برای افراد سودجو نیز شده است. 

هشدار پلیس فتا در رابطه با افزایش کلاهبرداری در جمعه سیاه

در همین رابطه پلیس فتا به عموم مردم هشدار داده است که بر پایه رصدهای انجام شده، در روزهای منتهی به جمعه سیاه، پرونده‌های قضایی ارجاع شده به پلیس فتا و این چنین گزارشات دریافتی از هموطنان، و کلاهبرداری با منفعت گیری از این ترفند در حال افزایش است. 

تاریخ بلک فرایدی در ایران

«جمعه سیاه» یا همان «بلک فرایدی» (Black Friday) به تقویم میلادی، روز ۲۹ نوامبر است. بلک فرایدی یکی از معروف‌ترین رویدادهای فروش اختصاصی با تخفیف زیاد زیاد در تعداد بسیاری از کشورهاست که در اکثر نقاط جهان برگزار می‌شود. در این روز تعداد بسیاری از فروشگاه‌های دنیا، به مناسبت نزدیک شدن به سال نوی میلادی، تخفیف‌های چشمگیری برای فروش زیاد تر کالا و خدمات در نظر می‌گیرند. این موقعیت، به‌گفتن یک زمان مناسب برای خریداران و فروشندگان شناخته می‌شود. 

با اهمیت ترین مؤلفه دلنشین بلک فرایدی برای مشتریان و خریداران، تخفیفات و حراج‌های قابل دقت تعداد بسیاری از اجناس است. این تخفیف‌ها دقت تعداد بسیاری از مشتریان را به سمت بازارهای فیزیکی و آنلاین جلب می‌کند و در نتیجه تعداد بسیاری از مردم به سوی این بازارها هجوم می‌برند. این تخفیف‌ها بعضی اوقات تا ۹۰٪ و در تعداد بسیاری اوقات ۵۰ تا ۷۰٪ می باشند. 

این روز به‌صورت رسمی در تقویم ایران جایگاهی ندارد و تاریخ دقیقی برای بلک فرایدی در سرزمین وجود ندارد. اما تعداد بسیاری از برندها و فروشگاه‌ها از این زمان برای اراعه تخفیف‌های اختصاصی منفعت گیری می‌کنند و روزهای خاصی را برای برگزاری این حراج‌ها اظهار می‌کنند. 

بر پایه تقویم میلادی، تاریخ بلک فرایدی ۲۰۲۴ در روز ۲۹ نوامبر مصادف با جمعه، ۹ آذر ۱۴۰۳ است و مطابق روال سال‌های قبل در حوالی این تاریخ تعداد بسیاری از برندها و فروشگاه‌های ایرانی تخفیف‌های گسترده‌ای، برای فروش فیزیکی و آنلاین در نظر می‌گیرند. 

هرچند حراج جمعه سیاه چندسالی است که در ایران رایج شده، اما مطابق اظهار مراجع قانونی، تعداد بسیاری از تخفیف‌های بلک فرایدی در ایران با کلاهبرداری و تبلیغات گمراه‌کننده همراه شده که علتمی‌شود مشتریان، به جای سود بردن از تخفیف‌ها، قربانی و زیان‌دیده شوند. 

انواع راه حلهای کلاهبرداری در جمعه سیاه

مجرمان سایبری در کلاهبرداری اینترنتی با مهندسی اجتماعی، مناسبت‌ها و رویدادهای جامعه را رصد و با برنامه‌ریزی و طراحی سایت و سامانه‌های جعلی عمل به کلاهبرداری و خالی کردن حساب مردم می‌کنند. 

فروشگاه‌های آنلاین یکی از مکان‌های مهم کلاهبرداری در اتفاقات بلک فرایدی می باشند. تعداد بسیاری از این فروشگاه‌ها با منفعت گیری از تصاویر دلنشین و قیمت‌های دروغین، مشتریان را جذب می‌کنند. بعضی اوقات برخی از این فروشگاه‌ها حتی وجود خارجی ندارند و با دریافت مبلغ از مشتری، کالا را ارسال نمی‌کنند و یا کالایی غیر از آنچه تبلیغ و فروخته شده می بود، ارسال می‌کنند. این نوشته مخصوصا در فروشگاه‌های کوچک‌تر و کم‌تر شناخته‌شده رایج است. 

یکی دیگر از رایج‌ترین راه حلهای کلاهبرداری در بلک فرایدی، تبلیغات گمراه‌کننده است. تعداد بسیاری از فروشگاه‌های فیزیکی یا آنلاین، قبل از بلک فرایدی قیمت کالاهای خود را افزایش خواهند داد، اما در روز جمعه سیاه، قیمت‌ها را به‌ظاهر افت داده و به مشتریان اظهار می‌کنند که تخفیف‌های بزرگی اعمال شده، در حالی که قیمت نهایی کالا با قیمت واقعی آن تفاوت چندانی ندارد و در تعداد بسیاری موارد حتی گران‌تر از قیمت واقعی همه می‌شود. 

روش رایج دیگر کلاهبرداری، فروش کالاهای بی‌کیفیت یا تاریخ مصرف قبل به اسم تخفیف اختصاصی است. برخی فروشندگان، کالاهایی که در انبارهایشان مانده و قابل فروش نیستند را به بهانه تخفیف در این روزها اراعه می‌کنند. مشتریان نیز به علت جذابیت تخفیف‌ها، این کالاها را خریداری می‌کنند، اما بعد از خرید فهمید کیفیت پایین یا تاریخ مصرف قبل آن‌ها خواهد شد. 

این چنین برخی صفحات و کانال‌ها در فضای مجازی، بدون اعتبار در عرصه کسب‌وکار اینترنتی داخل خواهد شد، حتی برخی صفحات در قالب فروشنده ابتدا به تعهدات خود عمل می‌کنند و با جذب مشتری و کسب اعتبار ملزوم در ادامه عمل به کلاهبرداری می‌کند. 

دلایل مهم پیروزی کلاهبرداری‌های بلک فرایدی در ایران به عواملی همچون، تخفیف‌های محدود در زمان مختصر، عدم شفافیت در شرایط فروش، آگاهی پایین مشتری‌ها نسبت به حقوق خود و راه حلهای تشخیص تخفیف واقعی از جعلی برمی‌گردد. تعداد بسیاری از خریداران بدون تحقیق کافی و تنها به علت تبلیغات عمل به خرید می‌کنند و این کار علتمی‌شود که آن‌ها به‌راحتی قربانی کلاهبرداری‌های گوناگون شوند. 

مراعات چه نکاتی در زمان خرید بلک فرایدی الزامی است؟

برای جلوگیری از کلاهبرداری‌هایی از این نوع، خبر‌رسانی اهمیت بسیاری دارد. مردم باید قبل از خرید از قیمت‌های واقعی مطلع شوند و از فروشگاه‌های معتبر خرید کنند. این چنین، دستگاه‌های نظارتی و قانونی باید در جلوگیری از تبلیغات گمراه‌کننده و برخورد با فروشندگان متخلف نقش فعالی ایفا کنند. 

در همین جهت، هموطنان درصورت تمایل به منفعت گیری از تخفیفات بلک فرایدی و افت ریسک کلاهبرداری در فضای مجازی باید در زمان خرید اینترنتی نکات زیر را مورد نظر داشته باشند: 

هرگونه ثبت خواست و خرید را، فقط از سایت‌های فروشگاهی، معتبر و مجاز داخل سرزمین که دارای مجوزهای قانونی می باشند انجام بدهند.

هرگونه انتقال پول از طریق درگاه‌های بانکی انجام شود و در زمان پرداخت هزینه دقت داشته باشند که عملیات بانکی را فقط از طریق لینک مهم صفحه پرداخت، انجام بدهند. 

به هیچ گفتن به تبلیغات فریبنده و اغوا کننده صفحات فروشگاهی در شبکه‌های اجتماعی همانند اینستاگرام که بستر مهم کلاهبرداری می باشند، دقت نکنند.

در صورت خرید کالا از کانال‌ها و صفحات مجازی، هزینه آن را بعد از تحویل بپردازند؛ این کار می‌تواند از واریز وجه بدون تحویل کالا جلوگیری کند.

خریدار باید دقت داشته باشد جنس فیک و تقلبی را تحویل نگیرد و سپس از مطمعن از اصالت کالا پول آن را پرداخت کند. 

شهروندان در صورت مشاهده موارد مشکوک و مجرمانه مراتب را از طریق شماره ۰۹۶۳۸۰ به پلیس فتا گزارش دهند. 

مرحله های شکایت از جرایم اینترنتی

هموطنان در صورت روبه رو با جرایم اینترنتی و نیاز به شکایت از طریق پلیس فتا، باید مرحله های ذیل را تا زمان حصول نتیجه طی کنند: 

۱- ثبت‌نام اولیه در سامانه ثنا

۲- دریافت نوبت اینترنتی و مراجعه حضوری به دفاتر خدمات قضایی

۳- تکمیل ثبت‌نام و تنظیم شکواییه در رابطه نوشته جرم

۴- ارجاع سیستمی به مرجع قضایی برای برخورد قانونی با مجرمان

۵- ارجاع پرونده به پلیس فتا جهت انجام تحقیقات تکمیلی

۶- دعوت از شاکی جهت انجام تحقیقات تکمیلی و ارسال مستندات به مرجع قضایی

۷- رسیدگی و صدور حکم توسط دادگاه

۲۳۳۲۱۷