حاکمیت در برابر مهاجران مسوول است_خبردار

قضیه مهاجران افغانستانی هم این روزها در کنار دیگر چالش‌های اجتماعی، سیاسی و دیپلماسی حاضر در سرزمین به یکی از مسائلی تبدیل شده که مسئولان با آن روبه رو‌اند. 

حقیقت این است که تعداد بسیاری از این افراد به طور غیرقانونی داخل سرزمین شده‌اند اما از نظر دیگر در همه این سال‌ها هیچ نظارتی بر وجود آنها صورت نگرفته است.

تعداد بسیاری از این مهاجران طی این سال‌ها در ایران برای خود خانه و خانواده راه اندازی داده‌اند. در تعداد بسیاری از مشاغلی که زیاد تر افراد ایرانی حاضر به انجام آن نبوده‌اند حاضر شده و با اندک دستمزدی کار کرده و هم چرخ این مشاغل را به حرکت درآورده‌اند و هم معیشت خود را تامین کرده اند. اما اکنون به یکباره جریانی به راه افتاده که علتشده در تعداد بسیاری از اوقات این افراد حتی مورد اهانت و آزار شهروندان قرار گرفته و به گفتن مهاجرانی که شرایط اقتصادی و اشتغال سرزمین را برای مالکان واقعی این سرزمین سخت کرده‌اند، دیده شوند. این هم غوغا و تعیین مهلت برای خروج مهاجران قضیه‌ای است که باید از ابعاد گوناگون مورد بازدید قرار بگیرد.

اخبار غیررسمی از سوزاندن کارت اقامت اتباع افغانستانی

قضیه مهم دیگر نوع برخوردهایی است که از سوی ماموران جمع‌آوری این افراد با آنها صورت می‌گیرد. در تعداد بسیاری از اوقات رفتارهای خشونت بار و خارج از چارچوب علتمی‌شود تا اعتراض‌هایی در این عرصه به گوش برسد.

از نظر دیگر، برخی مهاجران افغانستانی مدعی شده‌اند هنگامی آنها را به مراکزی که برای اتباع غیرمجاز در نظر گرفته شده می‌برند تا از آنجا به سرزمین خود فرستاده شوند، حتی کارت اقامت اتباع مجاز را هم از آنها می‌گیرند و می‌سوزانند تا این افراد هم ناچار به ترک ایران شوند.

مسائل اقتصادی و اشتغال مهاجران بهانه است

تعداد بسیاری از کارشناسان حوزه اقتصادی و اجتماعی بر این باورند که به علت ابراز شرایط بد اقتصادی در سرزمین و بالا رفتن آمار بیکاری وجود این اتباع دیگر کشورها و به دست گرفتن مشاغل برای مردم اینجاد نارضایتی کرده چرا که متقدند در این شرایط با وجود این که جوانان خودمان بیکار می باشند نباید مشاغل به اتباع بیگانه داده شود. اما …

حاکمیت در برابر سرنوشت مهاجران مسوولیت دارد

«علی مزیکی»، استاد اقتصاد و عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی، در جواب به این سوال که آیا مسائل و فشارهای اقتصادی امروز علتاخراج اتباع افغانستانی از سرزمین است به تجارت‌نیوز می‌گوید: متاسفانه این چنین گذاره‌ای درست نیست. اول از همه باید به این نوشته دقت کنیم که علت مهاجرت افراد متفاوت است. در رابطه اتباع افغانستان سال‌ها جنگ و یقیناً شرایط اقتصادی ناپایدار یکی از عوامل مهم مهاجرت آنها به سرزمین ما بوده است.

او می‌افزاید: حاکمیت هر کشوری به طور اتوماتیک در برابر سرنوشت فردی که داخل مرزهای سرزمین شده است، مسئولیت دارد و نمی‌تواند از بار این مسئولیت شانه خالی کند. می‌توانند بعد از بازدید و برسی قضیه به گفتن کشوری جدا گانه تصمیم بگیرند که از ورود مهاجران را جلوگیری کنند یا مرزها را باز بگذارند. امکان پذیر برخی اشخاص از این گزاره خوششان نیاید، اما اگر افراد موفق شدند داخل مرزهای منطقه‌ای شوند، حاکمیت به‌جهت مسئولیتی که دارد، باید برنامه‌ریزی کند.

جرم‌انگاری وجود مهاجران غیرقانونی اصلاح شرایط را مختل می‌کند

این اقتصاددان در ادامه به مساله اشتغال اشاره کرده و می‌گوید: قسمت قابل‌توجهی از بی‌کاران در سرزمین تحصیل‌کرده‌اند و توانایی‌هایی دارند و نیاز ایران نوع نیروی کار کم‌توانایی است و مهاجران افغانستانی هم طبق معمولً در این موقعیت‌های شغلی قرار می‌گیرند.

هنگامی مهاجران از سمت حاکمیت پذیرفته نشوند، باید غیرقانونی کار کنند و به همین علت شامل مالیات و بیمه نمی‌شوند و در ازای دریافت دستمزد کمتر کار می‌کنند و برای کارفرما مزیت بیشتری دارند. در واقع مزیت نیروی کار مهاجر، غیرقانونی بودن است. اول باید جرم‌زدایی انجام گیرد و حضورشان پذیرفته شود و آن‌زمان برای کارفرما مزیت دستمزدی نخواهند داشت. هنگامی بیش‌ازاندازه جرم‌انگاری صورت بگیرد، اصلاح مد نظر صورت نمی‌گیرد؛ شبیه برخوردی که با الکل و ماهواره و… مشاهده می‌شود.

به خطر افتادن امنیت مهاجران با بیرون راندن آنها بر مسئولیت حاکمیت است

او اظهار می‌دارد: در رابطه با وجود افغانستانی‌ها در ایران نیز هم رویه وجود دارد. حضورشان جرم برداشت می‌شود، اما کماکان تعداد بسیاری از کارفرماها از نیروی کار افغانستانی منفعت گیری می‌کنند. جرم‌انگاری بدون دقت به اصلاح رویه، نتیجه‌ای در پی ندارد. هیچ کارشناسی حتی اگر ناموافق افغا‌نستانی‌ها باشد نمی‌گوید که هنگامی افغان داخل سرزمین شد می‌توان هر بلایی به سرش آورد. از لحظه‌ای که مهاجران از مرز می‌گذرند، مسئولیت حاکمیت در برابر این افراد اغاز می‌شود و بیرون کردنشان غیرقانونی‌ است. اگر مهاجران به آن طرف بازگردانده شوند و بلایی به سرشان بیاید، حاکمیت در این قضیه موثر است.

بدون مطالعه در رابطه مهاجران نظر ندهیم

مزیکی می‌گوید: من نه موافقم و نه ناموافق. بدون مطالعه و بدون مستندات نباید جملاتی نظیر «سرزمین ما به مهاجران نیاز ندارد» و «مشکل بی‌کاری در سرزمین ناشی از وجود مهاجران است» و … گفتن شود. باید به یاد داشته باشیم، حاتم‌بخشی در روبه رو مهاجران صورت نمی‌گیرد؛ کار می‌کنند و دستمزد می‌گیرند. قضیه‌ وجود مهاجران در سرزمین ابعاد تعداد بسیاری دارد و بدون بازدید و مطالعه نمی‌توان در این مورد سخن بگویید کرد. مسئله این است که اگر داخل سرزمین شدند، برخوردها باید مسئولانه باشند و منعی اگر هست، تا پیش از ورود موضوعیت دارد. تصمیم درمورد‌ مهاجران در آن سوی مرز و پیش از ورودشان صورت بگیرد.

بی توجهی به شرایط مهاجران در سرزمین نادرست است

او در جواب به این سوال که برخی موافقان اخراج افغانستانی‌ها از ایران از استدلال ناتوانی سرزمین در تامین زندگی مهاجران منفعت گیری می‌کنند. آیا این استدلال درست است؟ اظهار می دارد: باید دید مبنای این دسته از نظرات کجاست و چه مطالعاتی پشت این چنین اظهاراتی هست؟ من متخصص این عرصه نیستم و اظهار نظر نمی‌کنم. به‌هرحال حاکمیت در برابر مهاجرانی که در سرزمین وجود دارند، مسئول است.

او می‌افزاید: طی مطالعه‌‌ مشترک با وزارت سرزمین در رابطه مقدار منفعت گیری‌ی مهاجران از یارانه‌ها، ما هشدار دادیم که در پی افزایش قیمت ناشی از مقصد‌مند شدن یارانه‌ها، این گروه صدمه‌پذیر خواهد شد. زیاد تر مهاجران افغانستانی در دهک اول قرار دارند و یارانه‌ای که منفعت گیری می‌کنند کم‌وبیش به‌اندازه‌ی یارانه‌ی نهان است ( سال ۱۳۸۹).

علی مزیکی می‌گوید: بدون تامین هزینه‌ی بهداشت و درمان مهاجران، بیماری‌ها سرایت می‌کنند. اگر آموزش بچه‌های مهاجران تامین نشود، به‌طوری دیگر پرورش اشکار می‌کنند. چون در ایران زندگی می‌کنند، سرزمین در روبه رو همه‌ این موارد مسئول است. تورش قیمت‌ها و یارانه‌های نهان و دیگر مشکلات اساسی از ایران سلب مسئولیت نمی‌کنند.