ناکامی رکورد تازه در ظرفیت انرژی های تجدید‌پذیر در سال ۲۰۲۳_خبردار

به نقل از تجارت‌نیوز، ظرفیت انرژی های تجدید‌پذیر جهانی در سال ۲۰۲۳ با افزایش ۴۷۳ گیگاواتی به رکورد مجموع ۳۸۷۰ گیگاوات رسید. ۸۶ درصد از ظرفیت تازه این نوع از انرژی، با رشد نامتوازن در سراسر جهان به دست آمده. این آمار را آژانس بین‌المللی انرژی های تجدید‌پذیر (ایرِنا – IRENA) در گزارش مربوط به ظرفیت‌های تجدیدپذیر ۲۰۲۴ انتشار کرده است.

خبرگزاری دولتی امارات (WAM) در گزارشی این ارقامی را نشان‌دهنده روندی دانست که تا سال ۲۰۳۰ به گمان زیاد تا سه برابر افزایش می‌یابد. 

به نقل از zawya، افزایش ۴۷۳ گیگاواتی ظرفیت انرژی های تجدید‌پذیر بار دیگر توسط آسیا با سهم ۶۹ درصدی (۳۲۶ گیگاوات) رهبری شد. بیشترین تاثییر را بر این رشد چین گذاشت که ظرفیت آن ۶۳ درصد افزایش یافت و به ۲۹۷.۶ گیگاوات رسید. این نشان‌دهنده شکاف فاحش با دیگر مناطق است که اکثریت قریب به اتفاق کشورهای در حال گسترش را با وجود نیازهای اقتصادی و گسترش عظیم پشت سر گذاشته است. آفریقا نیز در این عرصه اندکی رشد داشته و به ظرفیت کل ۶۲ گیگاوات رسیده است.

پیشرفت در انرژی های تجدید‌پذیر به قدر کافی سریع نیست

فرانچسکو لاکامرا مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی های تجدید‌پذیر، می‌گوید: «افزایش بسیار در ظرفیت تشکیل این نوع انرژی‌ها مشخص می کند که آنها تنها فناوری حاضر برای افزایش سریع انتقال انرژی، مطابق با اهداف توافق‌نامه پاریس می باشند. با این وجود، آمار‌ها نشان خواهند داد که پیشرفت به قدر کافی سریع پیش نمی‌رود تا بتواند ۷.۲ تراوات انرژی تجدیدپذیر مورد نیاز را در هفت سال آینده، مطابق با سناریوی ۱.۵ درجه سانتی‌گراد تشکیل کند.»

او در ادامه فرمود: «تسلط بر مانع ها ساختاری و تشکیل قیمت در بازارها و اقتصادهای در حال گسترش که تعداد بسیاری از آنها تا این مدت از پیشرفت در حوزه انرژی های تجدید‌پذیر عقب مانده‌اند، به مداخلات سیاستی و اصلاح مسیر جهانی نیاز سریع دارد. الگوهای تمرکز، هم در جغرافیا و هم در فناوری، شکاف کربن‌زدایی را تشدید می‌کند و خطر قابل توجهی برای دستیابی به مقصد سه برابری محسوب می‌شود.»

برای چین، افزایش رقابت خورشیدی و بادی در برابر تشکیل برق زغال سنگ و گاز به محرک مهم گسترش انرژی تجدیدپذیر تبدیل شده است. 

افزایش ۱۶.۶ درصدی انرژی های تجدید‌پذیر در خاورمیانه

برخی دیگر از مناطق جهان نیز ناظر گسترش قابل توجهی در این حوزه بودند. برای مثال در خاورمیانه، افزایش ۱۶.۶ درصدی و در اقیانوسیه افزایش ۹.۴ درصدی رخ داده است. کشورهای G7 نیز به گفتن یک گروه ۷.۶ درصد افزایش را توانایی کردند. از نظر دیگر، کشورهای گروه ۲۰ ظرفیت خود را ۱۵ درصد افزایش دادند و تا سال ۲۰۲۳ به ۳۰۸۴ گیگاوات رسیدند.

با تداوم تسلط انرژی خورشیدی بر افزایش ظرفیت تشکیل این نوع انرژی‌ها، گزارش سازمان بین‌المللی انرژی های تجدیدپذیر اصرار می‌کند که اختلاف رشد نه تنها بر توزیع جغرافیایی بلکه بر استقرار فناوری‌ها نیز تأثیر گذاشته است. انرژی خورشیدی ۷۳ درصد از رشد انرژی های تجدید‌پذیر در سال قبل را به خود تعلق داده و به ۱۴۱۹ گیگاوات رسیده است و بعد از آن انرژی بادی با سهم ۲۴ درصدی از گسترش انرژی های تجدیدپذیر قرار دارد.

سناریوی ۱.۵ درجه سانتی‌گراد در گزارش آژانس بین‌المللی انرژی های تجدید‌پذیر، افزایش گسترده منبع های مالی و همکاری قوی بین‌المللی را برای شدت بخشیدن به انتقال انرژی پیشنهاد می‌کند و کشورهای در حال گسترش را به گفتن برتری مهم قرار می‌دهد. اندوخته‌گذاری در شبکه‌های برق، تشکیل، انعطاف پذیری و ذخیره‌سازی مورد نیاز است. مسیر سه برابر شدن ظرفیت انرژی تجدیدپذیر تا سال ۲۰۳۰ الزام تحکیم نهادها، سیاست‌ها و توانایی‌ها است.

مقدار رشد انرژی‌های پاک در سال ۲۰۲۳

انرژی های تجدید‌پذیر و پاک انواع مختلی دارند که حجم گسترش در هر یک از آنها متفاوت است.

انرژی خورشیدی

فتوولتائیک‌ها خورشیدی (فناوری تبدل انرژی نور به الکتریسیته) در سال قبل معادل ۳۴۵.۵ گیگاوات افزایش یافتند، در حالی که انرژی خورشیدی متمرکز ۰.۳ گیگاوات افزایش را توانایی کرد. چین به تنهایی ۲۱۶.۹ گیگاوات به کل ظرفیت خود افزوده است.

انرژی آبی تجدیدپذیر 

ظرفیت این نوع انرژی (به استثنای آب پمپاژ شده) به ۱۲۷۰ گیگاوات رسیده است که یقیناً در سال قبل درصد رشد آن کمتر از سال‌های تازه می بود. استرالیا، چین، کلمبیا و نیجریه هر کدام بیشتر از ۰.۵ گیگاوات به ظرفیت خود اضافه کردند.

انرژی بادی

باد با نرخ افزایش ۱۳ درصدی به جستوجو انرژی خورشیدی در رتبه دوم رشد قرار گرفت. تا آخر سال ۲۰۲۳، کل ظرفیت باد به ۱۰۱۷ گیگاوات رسید. گسترش تحت سلطه چین و آمریکا می بود.

انرژی زیستی

گسترش این نوع از انرژی های تجدید‌پذیر با افزایش ۳ درصدی به کندی ادامه دارد و ۴.۴ گیگاوات در قیاس با ۶.۴ گیگاوات در سال ۲۰۲۲ افزایش یافته است. بعد از چین، افزایش عمده در ژاپن، برزیل و اروگوئه اتفاق افتاد.

انرژی زمین گرمایی

انرژی زمین گرمایی با ۱۹۳ مگاوات درصد افزایش متوسطی داشته است که بیشتر از همه تحت تاثییر برنامه‌های اندونزی قرار دارد. 

برق خارج از شبکه

ظرفیت این نوع انرژی در مناطق خارج از اروپا، آمریکای شمالی و اوراسیا  ۴.۶ درصد رشد کرد و به ۱۲.۷ گیگاوات رسید. این روال افزایشی تحت سلطه انرژی خورشیدی خارج از شبکه می بود که تا سال ۲۰۲۳ به ۵ گیگاوات رسید.

با وجود چالش‌های پیش رو، گسترش سریع انرژی های تجدید‌پذیر برای آینده‌ای پایدار و عاری از کربن الزامی است. با ادامه روال جاری، می‌توان انتظار داشت که ظرفیت برق‌های تجدید‌پذیر در سال‌های آینده به طور قابل‌توجهی افزایش یابد.

اخبار حوزه محیط زیست و تغییرات اقلیمی را در صفحه اقتصاد سبز تجارت‌نیوز بخوانید.