هزینه ۳۰۰ دلاری آلودگی هوا برای هر تهرانی در سال_خبردار

به نقل از تجارت‌نیوز، آلودگی هوا به گفتن معضلی در کل سیاره، سلامتی انسان را به طور جدی تهدید می‌کند. بر پایه گزارش سازمان بهداشت جهانی، سطوح ناسالمی از آلاینده‌ها سالانه تبدیل مرگ میلیون‌ها نفر می‌شود.

عواقب آلودگی هوا برای سلامتی انسان زیاد گسترده است و شامل بیماری های تنفسی، قلبی عروقی، سرطان و مرگ زودرس می‌شود. علاوه بر این، آلودگی هوا خسارات اقتصادی قابل توجهی به کشورها داخل می‌کند.

جعفر جندقی رئیس مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت، در دی سال جاری خبرداد که  مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا در سرزمین در بازه یک سال بین ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱، به مقدار ۳۰ درصد افزایش یافت. این چنین داریوش گل‌علیزاده رئیس مرکز ملی هوا و تحول اقلیم سازمان حفاظت از محیط زیست نیز در آذر امسال خبرداد که در سال ۱۴۰۱، بالغ بر ۲۶ هزار نفر در ایران جان خود را به دلایلی از دست داده‌اند که منتسب به آلودگی هوا بوده است. خسارت ناشی از این مرگ و میرها معادل ۱۱.۳ میلیارد دلار برآورد می‌شود. 

افزایش هزینه‌های مرتبط با آلودگی هوا در ایران

خبرگزاری ایرنا سال ۱۳۹۸ خبرداد که «آلودگی هوا سالانه ۲۲۵ میلیارد دلار از اقتصاد جهان را از بین می‌برد. اقتصاد ایران نیز هر سال ۲.۳ درصد از تشکیل ناخالص داخلی خود را به علت آلودگی هوا از دست می‌دهد.»

در همین گزارش به نقل آمده می بود: «سازمان ملل در روز جهانی محیط زیست هشدار داد که از هر ۱۰ نفر روی زمین، ۹ نفر هوای آلوده تنفس می‌کنند. بر پایه آمار سازمان جهانی بهداشت، این مساله به بحران جهانی مرگ تبدیل شده‌است. هر سال نزدیک به ۷ میلیون نفر بر تاثییر آلودگی‌ هوا جان‌شان را از دست خواهند داد.»

آذر سال جاری نیز آرمان امروز در رابطه هزینه‌های جانی و اقتصاد آلودگی هوا نوشت: «در گزارش سازمان بهداشت جهانی در خصوص کیفیت هوای جهان در سال ۲۰۲۲، در بین ۱۳۱ سرزمین جهان که تجهیزبه ایستگاه سنجش این آلاینده می باشند، ایران از منظر آلاینده PM2.5 در رتبه ۲۱ آلودگی قرار داشت…این مشکل نه تنها سلامت مردم را به خطر می‌اندازد، بر حوزه سلامت نیز هزینه‌های سربار نیز تحمیل می‌کند. این چنین کل هزینه‌های مرتبط با مرگ و میر ناشی از همه علل منتسب بهPM2.5 در سرزمین طی سال ۱۴۰۰ برابر ۱۱/۳ میلیارد دلار برآورد شده است.»

در قسمت فرد دیگر از این گزارش آماده می بود: «در سال‌های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۲، ۲۷ شهر ایران سطح آلودگی هوا بیشتر از حد مجاز را توانایی کرده‌اند که در برخی موارد به سه برابر حد مجاز رسیده است…مطابق آمار وزارت بهداشت، سالانه ۲۰هزار مرگ در ایران به آلودگی هوا نسبت داده می‌شود که بیشتر از نیمی از جمعیت سرزمین در معرض هوای آلوده می باشند. تنها در تهران سالانه بیشتر از ۳۷۰۰ نفر بر تاثییر آلودگی هوا جان خود را از دست خواهند داد که نتیجه آن ۳ /۲ میلیارد دلار خسارت است. ۲۰ درصد موارد سرطان ریه با آلودگی هوا مرتبط است و سوختن گازوئیل در فصول سرد سال علتافزایش سطح آلودگی و مرگ‌ومیر ناشی از آن می‌شود.»

«تجارت‌نیوز» نیز در بهمن سال جاری به نقل از مرکز پژوهش‌های مجلس نوشت که تقریبا همه استان‌های سرزمین با آلودگی هوا دچار می باشند و این قضیه روز‌به‌روز در حال گسترش است: «در این نوشته با تکیه بر گزارش بانک جهانی آمده که آلودگی هوا سالانه ۲.۶ میلیارد دلار به شهروندان تهران خسارت داخل می‌کند. سرانه خسارت وارده ناشی از آلودگی هوا برای هر شهروند تهرانی نزدیک به ۳۰۰ دلار در سال است.»

آلودگی هوا، مشکلی ملی و جهانی

در ایران، مشکل آلودگی هوا به اختصاصی در استان خوزستان و شهر تهران وخیم است. طوفان‌های گرد و غبار در استان خوزستان به یک اتفاق رایج تبدیل شده‌اند. آلودگی هوا در تهران نیز به علت وارونگی دما، ترافیک سنگین و فعالیت‌های صنعتی، به شدت بالا است. این کار تبدیل افزایش بیماری‌های تنفسی و مرگ و میر زودرس می‌شود.

اما این معضل مقیاسی جهانی دارد. مناطقی با بیشترین آلودگی هوا عمدتاً در آسیا و آفریقا قرار دارند. با این حال، شهرهای آمریکا، اروپا و مدیترانه شرقی نیز سطوحی از آلودگی را دارند که WHO آن را ناسالم می‌داند.

عمل های مقابله با آلودگی هوا

اقداماتی برای مقابله با آلودگی هوا در ایران در حال انجام است که زیاد تر آنها در سپس اجرا، زیاد ضعیف می باشند و بعضا روی کاغذ مانده‌اند. برای مثال برنامه‌های مرتبط به حمل و نقل عمومی و نوسازی ناوگان آن، سال‌ها است که از قولهای تکراری شهرداری‌ها محسوب خواهد شد. در ادامه به برخی برنامه‌های حاضر برای مقابله با آلودگی هوا اشاره می‌شود:

– قانون هوای پاک: این قانون در سال ۱۳۹۶ به تصویب رسید و شامل تدبیرها مختلفی برای افت آلودگی هوا از جمله جریمه برای آلایندگان، ترقی کیفیت سوخت و گسترش حمل و نقل عمومی است.

– برنامه‌های افت آلودگی هوا در کلانشهرها: این برنامه‌ها شامل اقداماتی همانند تعطیلی موقت واحدهای صنعتی آلاینده، محدودیت تردد خودروها و معاینه فنی خودروها می‌شود. 

– منفعت گیری از انرژی‌های پاک: ایران در حال گسترش ظرفیت خود در عرصه انرژی های تجدیدپذیر همانند انرژی خورشیدی و بادی است که می تواند به افت آلودگی هوا پشتیبانی کند. یقیناً سرزمین در این عرصه هم چنان از قوانین حاضر عقب مانده است.

عمل های فرد دیگر از جمله تشدید استانداردهای کیفیت سوخت، ترویج منفعت گیری از خودروهای برقی و هیبریدی و افزایش فضای سبز در دستور کار قرار دارد. با وجود این عمل های، تا این مدت راه بسیاری برای حل مشکل آلودگی هوا در ایران باقی مانده است.

چه باید کرد؟

در ادامه، به برخی از راهکارهای مؤثر برای مقابله با آلودگی هوا اشاره می‌شود:

– گسترش حمل و نقل عمومی: گسترش و ترویج منفعت گیری از حمل و نقل عمومی، به اختصاصی مترو و اتوبوس‌های برقی، می‌تواند به افت ترافیک و آلودگی هوا پشتیبانی کند.

– معاینه فنی خودروها: معاینه فنی دوره‌ای خودروها و جلوگیری از تردد خودروهای آلاینده می‌تواند در افت آلایندگی هوا مؤثر باشد.

– منفعت گیری از انرژی‌های تجدیدپذیر: منفعت گیری از منبع های انرژی پاک همانند انرژی خورشیدی و باد می‌تواند به افت آلایندگی ناشی از مصرف سوخت‌های فسیلی پشتیبانی کند.

– افزایش آگاهی عمومی: آموزش و خبر‌رسانی به مردم در رابطه زیان های آلودگی هوا و راهکارهای مقابله با آن، از جمله عمل های الزامی است.

در دنیا، ابتکار «Breathe Cities» با مقصد پشتیبانی به شهرهای سراسر جهان برای مقابله با آلودگی هوا اغاز شده است. این ابتکارِ ۳۰ میلیون دلاری، منبع های و حمایتلازم را برای ترقی کیفیت هوا در اختیار شهرها قرار می‌دهد. هوای پاک حقی اساسی برای همه انسان‌ها است. با همکاری و کوششهای مشترک می‌توان به این مقصد دست اشکار کرد اما در ایران هم چنان دور از دسترس به نظر می‌رسد. 

اخبار حوزه محیط زیست و تغییرات اقلیمی را در صفحه اقتصاد سبز تجارت‌نیوز بخوانید.