آشنایی با بورس عربستان سعودی / بازار سهام عربستان در رده ۱۰ بورس بزرگ جهان قرار گرفت_خبردار

به نقل از تجارت‌نیوز، تشکیل ناخالص داخلی عربستان در سال ۲۰۲۳، نزدیک به ۱.۱۱۱ تریلیون دلار بوده است. این رقم نسبت به سال ۲۰۲۲،  افزایش قابل توجهی را مشخص می کند. بر این مبنا، سهم اقتصاد عربستان از اقتصاد جهانی در سال ۲۰۲۳، نزدیک به ۱.۱ درصد بوده است.

عربستان سعودی بزرگترین اقتصاد خاورمیانه و یکی از با اهمیت ترین اقتصادهای جهان محسوب می‌شود. این سرزمین دارای ذخایر نفتی عظیمی است که نقش مهمی در اقتصاد آن ایفا می‌کند. در سال ۲۰۲۳، نزدیک به ۶۵ درصد از تشکیل ناخالص داخلی عربستان از قسمت نفت و گاز تامین شده است.

پیروزی نسبی عربستان سعودی در افت وابستگی به نفت

دولت عربستان سعودی در سال‌های تازه تلاش کرده است تا وابستگی اقتصاد خود را به نفت افت دهد. یکی از اقداماتی که دولت سعودی در این راستا انجام داده، گسترش قسمت‌های غیرنفتی اقتصاد عربستان است. در سال ۲۰۲۳، نزدیک به ۳۵ درصد از تشکیل ناخالص داخلی عربستان از قسمت‌های غیرنفتی تامین شده است.

قسمت های غیرنفتی اقتصاد عربستان شامل قسمت‌هایی از جمله ساخت و ساز، تشکیل، خدمات و گردشگری خواهد شد.

دولت عربستان سعودی برنامه‌های مختلفی را برای گسترش قسمت‌های غیرنفتی اقتصاد این سرزمین در پیش گرفته است. این برنامه‌ها شامل اندوخته‌گذاری در زیرساخت‌ها، گسترش قسمت خصوصی و جذب اندوخته‌گذاری خارجی خواهد شد.

انتظار می رود که در سال‌های آینده، سهم قسمت‌های غیرنفتی اقتصاد عربستان از تشکیل ناخالص داخلی این سرزمین افزایش یابد.

آشنایی با بزرگترین بورس خاورمیانه

بورس تداول عربستان سعودی در سال ۲۰۰۳ تاسیس شد و اکنون بزرگترین بازار بورس در جهان عرب است. این بورس در شهر ریاض، پایتخت عربستان سعودی، واقع شده است. بورس تداول تنها بازار بورس اوراق بهادار در عربستان سعودی است.

بورس اوراق بهادار عربستان در سال میلادی قبل ۳۶۸.۲ میلیارد دلار سود کسب کرد. این کار قیمت بازار آن را به رقمی دیدنی و بیشتر از ۳.۳ تریلیون دلار رساند. اکنون بیشتر از ۲۰۰ شرکت در این بورس فهرست شده‌اند. بورس عربستان سعودی در لیست ۱۰ بورس اول جهان قرار گرفته و در بین بورس‌های کشورهای عربی رتبه اول را به خود تعلق داده است.

با اهمیت ترین عوامل موثر بر بورس عربستان

عوامل مختلفی بر بازار مالی عربستان تاثییر می‌گذارند. از جمله این عوامل می‌توان به مواردی نظیر قیمت نفت، سایتس‌های دولت و شرایط اقتصاد جهانی اشاره کرد.

قیمت نفت یکی از با اهمیت ترین عوامل موثر بر بازار مالی عربستان است. افزایش قیمت نفت علتافزایش درآمد دولت عربستان می‌شود و این کار می‌تواند تبدیل رشد اقتصادی و افزایش قیمت بازار اندوخته شود.

سیاست‌های دولت عربستان نیز بر بازار مالی این سرزمین تاثییر می‌گذارد. برای مثال، اگر دولت تصمیم بگیرد که اقتصاد خود را از وابستگی به نفت افت دهد، این کار می‌تواند تبدیل افزایش اندوخته‌گذاری در قسمت‌های غیرنفتی شود و این کار می‌تواند به رشد بازار مالی پشتیبانی کند.

شرایط اقتصادی جهانی نیز بر بازار مالی عربستان تاثییر می‌گذارد. اگر اقتصاد جهانی در حال رشد باشد، این کار می‌تواند تبدیل افزایش اندوخته‌گذاری در بازارهای مالی کشورهای گوناگون شود و این کار می‌تواند به رشد بازار مالی عربستان نیز پشتیبانی کند.

روزها و ساعات کاری بورس تداول

معامله های عادی یا روزهای کاری بورس عربستان در روزهای هفته، دوشنبه تا جمعه با یک جلسه معاملاتی در هر روز از ساعت ۱۰ تا ۱۵ است. در تعطیلات رسمی عربستان که روز ملی عربستان، عید قربان و عید فطر است، هیچ خرید وفروش ای انجام نمی‌شود.

دامنه نوسان در بورس عربستان (تداول) اکنون منفی و مثبت ۱۰ درصد است. این بدان معناست که قیمت یک سهم در یک روز معاملاتی نمی‌تواند بیشتر از ۱۰ درصد نسبت به قیمت پایانی روز قبل از خود افزایش یا افت یابد.

ارکان نظارت بر بازار اوراق بهادار عربستان

هیات مدیره بورس اوراق بهادار عربستان (تداول) که مسئول اداره و نظارت بر فعالیت‌های بورس اوراق بهادار عربستان است، متشکل از ۱۱ عضو است که توسط وزیر اقتصاد و دارایی عربستان منصوب خواهد شد. 

از جمله ماموریت های هیات مدیره بورس اوراق بهادار عربستان می‌توان به مواردی نظیر تدوین و تصویب مقررات معامله های در بورس، نظارت بر اجرای مقررات بورس، رسیدگی به شکایات و تخلف‌های مربوط به معامله های بورس و انتشار کردن اطلاعات و آمار مربوط به بورس اشاره کرد.

نهاد فرد دیگر که جزو ارکان نظارتی بورس عربستان به شمار می‌آید، هیات نظارت بر بازار اندوخته عربستان (CMA) است. این نهاد، مسئول نظارت بر کل بازار اندوخته عربستان، از جمله بورس اوراق بهادار عربستان، بازار آتی و اختیار خرید وفروش و صندوق‌های اندوخته‌گذاری است. این هیات متشکل از ۹ عضو است که توسط پادشاه عربستان منصوب خواهد شد.

از جمله ماموریت های هیات نظارت بر بازار اندوخته عربستان می‌توان به مواردی نظیر تدوین و تصویب مقررات بازار اندوخته، نظارت بر اجرای مقررات بازار اندوخته، رسیدگی به شکایات و تخلف‌های مربوط به بازار اندوخته و انتشار کردن اطلاعات و آمار مربوط به بازار اندوخته اشاره کرد.

علاوه بر این دو نهاد، بانک مرکزی عربستان نیز در نظارت بر بازار اندوخته نقش دارد. بانک مرکزی عربستان مسئول نظارت بر فعالیت‌های بانک‌ها و موسسات مالی است که در بازار اندوخته فعالیت می‌کنند.

بازدهی شاخص بورس تداول

در نمودار زیر بازدهی بورس عربستان در پنج سال تازه اشکار شده است. در سال ۲۰۲۳، بورس عربستان به مدد سهام ارامکو جهش خیره‌‌کننده‌ای داشته و ۴۴.۷۲ درصد رشد کرده است.

مسئله دلنشین دقت این است که بازدهی بورس عربستان در سال ۲۰۱۹ تنها ۸.۶۱ درصد بوده اما طی ۵ سالف جهشی بزرگ داشته است. بر این مبنا، در پنج سال قبل، بورس تداول تنها در سال ۲۰۲۰، بازدهی منفی کسب کرده است. 

گزارش‌های زیاد تر را در صفحه بازار اندوخته بخوانید.