محرومیت کاربران ایرانی از دانشگاهی به نام یوتیوب

امیرحسین جعفری/ به نقل از تجارت‌نیوز، فیلترینگ در ایران سال‌ها است که مانع ها جدی را برای زندگی روزمره و روابط کاربران تشکیل کرده و به افت کیفیت اینترنت منجر شده است. در فهرست سایت‌های فیلتر شده، مواردی نیز دیده می‌بشود که در دنیا محلی برای یادگیری و توانایی‌آموزی می باشند. یوتیوب یکی از مثالهای اشکار این مورد است که فیلتر شدنش تاثییر چندانی هم بر افت محبوبیت آن در ایران نگذاشته است.

یوتیوب چطور متولد شد؟

سه کارمند پی پل در سال ۲۰۰۵ ، سایتی را برای تماشای ویدیو طراحی کردند که امروز یکی از پربازدیدترین سایت‌های جهان است. یوتیوب نخستین بار با پخش ویدیو «من در باغ وحش» پا به عرصه سایت‌های ویدویی گذاشت و اکنون هر دقیقه، ۱۸۳ ساعت ویدیو بر روی آن آپلود می بشود.

این سایت امروز نزدیک ۳ میلیارد کاربر دارد و محدودیت خاصی نیز برای اراعه محتوا در نظر نگرفته است. هرچند فیلترهای مرسوم جهانی را مراعات می‌کند. با این وجود باز هم تعدادی از کشورها از محتوای بارگذاری شده در یوتیوب ناخشنود می باشند و این سایت پرطرفدار، سابقه محدودیت در ایران، چین، تایلند، ترکیه، مراکش، پاکستان، امارات و برزیل را دارد.

یوتیوب و منفعت گیری های روزمره

یوتیوب همانند چاقویی دولبه برای کاربران خود عمل می‌کند. از یک سپس امکان درآمدزایی با منفعت گیری از تشکیل محتوا پربازدید در آن وجود دارد، از نظر دیگر برخی محتواهای آن مورد پسند جامعه نیست. از یک سو به گفتن یک دانشگاه و محل آموزش خانگی می‌تواند در همه عرصه ها مورد منفعت گیری قرار بگیرد؛ از نظر دیگر بر سر محتوای مورد قیمت و بی‌کیفیت در آن او گفت و گو و جدل وجود دارد.

یوتیوب منبع عظیمی از آموزش‌های گوناگون را به زبان‌های گوناگون گردآوری کرده است؛ در نتیجه می‌تواند همانند دانشگاهی جامع جهانی سطح سواد، انگیزه، تشکیل ایده و تبادل دانش را منقلب کند.

در واقع، فیلتر کردن یوتیوب در کشورهای گوناگون، کاربران را از بستر دلنشین و مفیدی که می‌تواند علتگسترش دانش در همه طبقات و سنین بشود، محروم می‌کند. یوتیوب برای کودکان و نوجوانان نیز قسمت‌های خاصی را به نام YouTube Kids در نظر گرفته است که به پخش انیمیشن و برنامه‌های مناسب رده سنی کودکان می‌پردازد. یوتیوب نیز همانند شبکه‌های اجتماعی ابعاد گسترده‌ای دارد و نمی‌توان فقط بر نکات منفی آن که احتمالا اندک هم باشند، اصرار کرد.

محرومیت کاربران ایرانی

یوتیوب نخستین بار در سال ۲۰۰۶ و سپس در سال ۲۰۰۹ در ایران فیلتر شد و هم چنان نیز کاربران برای منفعت گیری از آن، به فیلترشکن نیاز دارند. به این صورت بخشی از جامعه برای دسترسی به این منبع آموزشی با مشکلات جدی روبه رو می باشند. 

از نظر دیگر، یوتیوب در زمان‌هایی همانند شیوع کرونا یا آلودگی هوا که امکان دسترسی به دانشگاه و مدرسه وجود ندارد، می‌تواند جهت عدل آموزشی و منفعت‌مندی کل سرزمین از یک سبک آموزش بشود. اگرچه تنوع یوتیوب دست مخاطب را برای سبک یادگیری باز می گذارد اما آموزش و پرورش می‌توانست با منفعت گیری از این ابزار و اراعه یک محتوای واحد، فقدان آموزش حضوری مدارس را در زمان های خاص جبران کند تا هزینه‌های گزاف برای تشکیل بسترهای آموزشی ضعیف انجام نشود.

یقیناً در مقاطع گوناگون، سخن بگویید‌هایی از از بین بردن فیلتر یوتیوب به بین می‌آید اما به دلایلی چون خدشه‌دار شدن حاکمیت ملی این اتفاق تا کنون رخ نداده است.