«ورزش باستانی» چطور باید بین‌المللی بشود/ورزشی سیاست‌زده و مُرده! – خبردار

به نقل از خبرنگار مهر، در دیدار تازه جامعه ورزش با مقام معظم رهبری که اول آذر در حسینه امام خمینی (ره) صورت گرفت، ایشان در بخشی از فرمایشات خود ورزش اصیل ایران را مورد دقت قرار دادند و بر گسترش جهانی این رشته اصرار داشتند.

حضرت آیت الله خامنه ای در این قسمت از سخن بگویید‌های خود گفتن داشتند: «ورزش باستانی ظرفیت تبدیل به یک ورزش بین المللی را دارد و باید در این مسیر تلاش کرد».

این نخستین بار نیست که رهبر انقلاب ترویج ورزش باستانی را مورد دقت و اصرار قرار خواهند داد کمااینکه پیش از این هم گفتن داشته بودند: «بیایید این ورزش را که با کمتر ورزشی در دنیا قابل قیاس است زنده و احیا کنید. این ورزش باید رونق داده بشود».

این در حالی است که این رشته بومی ایرانی در داخل سرزمین دچار برخی اختلاف و سیاست زدگی ها است و همین قضیه نه تنها علتشده ورزش زورخانه ای و پهلوانی از جایگاه و ماهیت مهم خود دور بشود بلکه گسترش جهانی و فراملی کردن آن را هم به تنگنا رسانده است.

رهبر معظم انقلاب مدام بر ظرفیت بین المللی شدن ورزش باستانی و لزوم تلاش برای آن اصرار دارند

فدراسیون ملی؛ دچار آمد و رفت رؤسا

متصدی ورزش باستانی فدراسیون ملی ورزش‌های زورخانه و کشتی پهلوانی است؛ فدراسیونی که طی سال‌های تازه زیاد تر از اراعه برنامه و فعالیت‌های مرتبط با این رشته اصیل ایرانی دچار اختلافات و احکام قضائی بوده است.

آخرین اختلافات حوالی آخرین انتخابات این فدراسیون و رئیس منتخب آن تشکیل شد. این انتخابات خرداد ۱۴۰۰ برگزار و طی آن مهرعلی باران چشمه با کسب اکثریت آرای اعضای مجمع به گفتن هشتمین رئیس این فدراسیون انتخاب شد اما دو هفته بعد از انتخابات، دیوان عدل اداری با صدور دستور موقتی حکم ریاست باران چشمه را بی تاثییر خبرداد.

دو نفر از کاندیداهای بازنده آن انتخابات از جمله مجتبی جوهری رئیس قبل با اظهار تخلف و اراعه مدارک مبنی بر چیدمان مجمع با مقصد کسب رأی، به دیوان عدل اداری مطرح شکایت کردند و خواستار رسیدگی دیوان به این نوشته شدند اگرچه اواخر اسفند همان سال، صحت برگزاری انتخابات قبول و باران چشمه رئیس ماند.

اکنون بیشتر از دو سال از ریاست باران چشمه می‌گذرد درحالیکه بخشی از آن با کش و قوس ابطال انتخابات سپری شد. پیش از این هم ریاست فدراسیون ملی ورزش‌های زورخانه ای و پهلوانی با چالش‌هایی روبه رو می بود کمااینکه علیرضا صفارزاده یکی از رؤسای این فدراسیون با ورود مسئولان زمان فدارسیون بین المللی این رشته و جلب رضایت وزارت ورزش، پیش از پایان دوره عزل شد.

اینگونه پای محمدرضا طالقانی به ورزش‌های زورخانه ای و کشتی پهلوانی باز شد. او با وعده حمایتشدن توسط مسؤولان زمان فدراسیون بین المللی داخل فدراسیون شد اما سپس از ۱۱ ماه سرپرستی پشتش خالی شد و در روز انتخابات برخوردی دور از شأن و انتظار با او صورت گرفت.

در انتخابات دی ۹۲ و در روزی که به طالقانی با وجود سرپرستی و کاندیدا بودن اجازه ورود به سالن انتخابات را هم ندادند، فرهاد طلوع کیان به گفتن رئیس منتخب مجمع معارفه شد اما وی سپس از دو سال با گفتن کردن برخی مسائل شخصی تصمیم به استعفا گرفت.

این بخشی از چالش‌های مدیریتی است که فدراسیون ورزش‌های زورخانه ای و کشتی پهلوانی طی سال‌های تازه با آن روبه رو بوده است. چالش‌هایی که به اندازه برنامه‌ها و فعالیت‌های ورزشی و احتمالا هم زیاد تر از آن، زمان و انرژی این فدراسیون ملی را گرفته است. فدراسیونی که به نظر می‌رسد در تعامل با فدراسیون بین المللی خود هم زیاد شرایط ایده آلی ندارد.

فدراسیون بین المللی؛ ملک شخصی و آب راکد

به جستوجو برگزاری اولین همایش فراملی کردن ورزش باستانی که اسفند سال ۷۹ در زورخانه آستان قدس رضوی انجام شد، جرقه‌های بین المللی کردن ورزش باستانی زده شد و اینگونه ۲۰ مهر سال ۱۳۸۳ فدراسیون بین المللی ورزش‌های زورخانه ای با وجود نمایندگان ۲۲ سرزمین در تهران و در محل آکادمی ملی المپیک تأسیس و اغاز به کار کرد.

این فدراسیون طی دو دهه فعالیت خود موفق به برگزاری رویدادهایی همانند دو دوره مسابقات آسیایی ورزش‌های زورخانه‌ای (۲۰۰۶ تهران و ۲۰۰۸ کاتماندو)، دو دوره مسابقات اروپایی ورزش‌های زورخانه‌ای (۲۰۰۷ زاربروکن و ۲۰۰۹ فرانکفورت)، یک دوره مسابقات جهانی (۲۰۰۸ بوسان)، یک دوره جام جهانی (۲۰۰۹ باکو) و … شده است.

این اما عمده ترین دستاورد فدراسیون بین المللی ورزش‌های زورخانه ای بوده است. فدراسیونی که متصدی رشته‌ای اصالتاً ایرانی است، مقر آن در ایران است، ریاستش هم با یک ایرانی است اما نتوانسته انچه که باید در مسیر فراملی شدن و ورود به رویدادهایی همانند بازی‌های آسیایی و المپیک قدم‌های اساسی و محکمی بردارد.

این فدراسیون یقیناً از حیث مدیریتی نقطه روبه رو فدراسیون ملی ورزش‌های زورخانه ای است چرا که از ابتدای تأسیس تا به امروز محسن علیزاده ریاست آن را بر مسئولیت دارد. یکی از رؤسای سازمان پرورش بدنی که قاعدتاً استخوان خورد کرده این رشته اصیل ایرانی نیست با این حال تا به امروز از جای خود تکان نخورده است و در فدراسیونی که دیگر حکم ملک شخصی او را اشکار کرده است، کماکان ریاست می‌کند. احتمالا اغراق نباشد اگر مدعی شد این شرایط، فدراسیون بین المللی ورزش‌های زورخانه ای را همانند به آب راکد کرده است.

به هر حال دو دهه از ریاست مهرعلیزاده می‌گذرد بدون این که خروجی قابل توجهی داشته باشد که اگر غیر از این می بود رهبر معظم انقلاب برای چندمین بار بر لزوم بین المللی شدن این رشته اصرار نمی‌کردند.

ورزش زورخانه ای؛ مُرده و اسیر سیاست زدگی

«ورزش های زورخانه ای و پهلوانی از تاریخ برای ما به یادگار مانده و خود یک تاریخ و فرهنگ به حساب می‌آید.» این بخشی از بیانات رهبر معظم انقلاب در رابطه این رشته است که بیانگر اهمیت و جایگاه آن است.

اهمیت ورزش‌های زورخانه‌ای و پهلوانی در سرزمین مادری این رشته به اندازه‌ای است که در تقویم رسمی سرزمین ۱۸ اردیبهشت (۱۷ شوال) اغاز هفته ترویج فرهنگ پهلوانی و ورزش‌های باستانی نامگذاری شده است با این حال برخی اختلاف نظرها، موضع گیری ها و برخوردهای شخصی با این رشته، مانع از تحقق اهداف برای فراملی شدن آن شده است.

این چالش‌ها حتی در فدراسیون بین المللی ورزش‌های زورخانه ای هم پیشینه دارد، جائیکه محسن مهرعلیزاده و سید امیرحسینی رئیس و دبیرکل زمان این فدراسیون سپس از ۱۰ سال همکاری دوستانه با یکدیگر، رو در روی هم قرار گرفتند (سال ۹۳) و علتباز شد برخی زخم‌های چرکین و بازگردانده شدن این فدراسیون به ابتدای راه شد. سپس از آن هم این فدراسیون بین المللی منفعل‌تر از همیشه به حیات خود در ادامه گفت.

سید امیرحسینی در این رابطه به خبرنگار مهر او گفت: اگر امروز ورزش زورخانه ای ایران جایگاه مناسبی در جهان و حتی ورزش ایران ندارد به این علت است که دچار سیاست زدگی شده است. همزمان با تأسیس این فدارسیون، قرار بر این شد تا رئیس زمان سازمان پرورش بدنی ریاست آن را بر مسئولیت بگیرد اما هنگامی مهرعلیزاده از سازمان رفت اجازه نداد رئیس بعدیِ سازمان جای او را در فدراسیون بگیرد. اغاز اختلافات من با او از همین جا می بود که در نهایت علتشد از فدراسیون بروم. همین خودخواهی‌ها علتروند رو به نزول این رشته شد.

وی اصرار کرد: یکی از مسئولان ورزش آفریقا به من او گفت که فدراسیون بین المللی ورزش زورخانه ای گویا مُرده است. این مشخص می کند که نگاه جهان نسبت به این رشته اصیل ایرانی چطور است.

دو دهه از تأسیس فدراسیون بین المللی ورزش‌های زورخانه ای در ایران می‌گذرد اما این فدراسیون در فراملی کردن این رشته موفقیتی نداشته است

همانند چینی‌ها باشیم

حسینی که سال ۸۰ مسئولیت کمیته فراملی کردن ورزش باستانی را بر مسئولیت داشت، در رابطه راهکار برون رفت از این شرایط به خبرنگار مهر او گفت: بر پایه اساسنامه قرار بر این می بود رئیس فدراسیون بین المللی هر چهار سال یکبار با تحول رئیس سازمان پرورش بدنی، تحول کند اما مهرعلیزاده اساسنامه را به سود خودش تحول داد. اینگونه که به طور مادام العمر رئیس فدراسیون است. در واقع مجمع با اجازه او راه اندازی می‌بشود آن‌هم بدون سیستم دموکراتیک و به همین علت نمایندگان دیگر کشورها نمی توانند کاندیدا شوند.

دبیرکل قبل فدراسیون بین المللی ورزش‌های زورخانه ای اصرار کرد: ووشو متعلق به چین است. وزیر ورزش چین ریاست فدراسیون بین المللی ووشو را بر مسئولیت دارد. هر بار که وزیر تحول کند، رئیس این فدراسیون هم تحول می‌کند. دقیقاً آنچه ابتدا ملاک عمل برای ما می بود. باید به همین روش پیش برویم تا فدراسیون بین المللی ورزش‌های زورخانه ای از این حالت خارج بشود.

برای بین المللی کردن ورزش زورخانه ای باید هزینه کرد

مازیار ناظمی که به گفتن مدیر روابط عمومی و خبر رسانی وزارت ورزش سال‌ها در بدنه این وزاتخانه فعالیت داشت و امروز هم رئیس فدراسیون اتومبیلرانی و موتورسواری است هم در رابطه با بین المللی کردن ورزش باستانی بر لزوم رسیدگی به حالت داخلی این رشته و این چنین هزینه کرد ملزوم اصرار دارد.

وی در او گفت و گو با خبرنگار مهر او گفت: ابتدا باید ساختار داخلی تعیین تکلیف بشود. ما فدراسیون ورزش‌های زورخانه ای و فدراسیون بین المللی این رشته را داریم و گروهی هم در یک قسمت دیگر برای این رشته فعالیت می‌کنند. باید این فدراسیون‌ها و قسمت‌ها با هم هماهنگ و همراستا شوند تا فعالیت‌ها به نتیجه برسد.

وی بر لزوم الگوبرداری هم اصرار کرد و یادآور شد: بهتر است برای بین المللی کردن این رشته الگوبرداری بشود برای مثالً دقت بشود که کره‌جنوبی چطور تکواندو را به دیگر کشورها صادر کرد. از هزینه هم نباید غافل شد. باید بودجه به قدر کافی گرفته و به خصوص صرف میزبانی‌های گوناگون بشود. ضمن این که باید دقت داشت که این رشته مخاطب دارد یا نه و چطور می‌توان برای آن تشکیل انگیزه کرد.

رهبر انقلاب بر ورزش باستانی اصرار بسیاری دارند به اختصاصی این که این رشته ریشه در باورهای مذهبی و اعتقادی ایرانیان دارد

استخوان خورد کرده‌ها داخل گود شوند

به نقل از خبرنگار مهر، ورزش باستانی ریشه در باورها مذهبی ایرانیان دارد و زیاد مورد اصرار مقام معظم رهبری است با این حال این رشته سپس از قبل دو دهه از تأسیس و راه اندازی فدراسیون بین المللی ورزش‌های زورخانه ای هم چنان ابتدای راه است و کماکان بر ظرفیت آن برای تبدیل شدن به ورزش بین المللی اصرار می‌بشود.

این در حالی است که طی این زمان قطعاً هزینه‌های هنگفتی در فدراسیون بین المللی ورزش‌های زورخانه ای برای جهانی شدن این رشته صرف شده است اما ورزش ملی ایران تا این مدت نتوانسته به طور سازمان یافته و قابل ستایش در جهان نمود و ظهور اشکار کند.

اختلاف نظرها، مماشات، کوتاهی‌ها و اهمال کاری‌ها در رابطه با ورزش باستانی و به اختصاصی فدراسیون بین المللی این رشته در ایران علتشده جهانی شدن آن سپس از دو دهه هم چنان اندرخم یک کوچه باشد. احتمالا بهتر باشد در کنار همه پیشنهاد‌ها و پیشنهادها، جایی برای اهل فن و استخوان خوردکرده های ورزش زورخانه ای و کشتی پهلوانی در فدراسیون‌های ملی و بین المللی آن باز بشود تا حرکت و ترقی جهانی آن را شدت بگیرد.

مهرعلی باران چشمه رئیس فدراسیون ملی ورزش‌های زورخانه ای و کشتی پهلوانی هم بر لزوم به کار گیری افراد متخصص در فدراسیون بین المللی این رشته اصرار دارد. وی در او گفت و گو با خبرنگار مهر او گفت: جهانی شدن این رشته با شرایط جاری فدراسیون بین المللی اصلاً امکان پذیر نیست. این فدراسیون خالی از افراد متخصص است و از لحاظ ساختاری هم کامل نیست طوری که دبیرکل هم ندارد. بهتر است وزارت ورزش به این فدراسیون ورود کند و به طوری تصمیم بگیرد که نتیجه آن به احیای فدراسیون و پویایی زیاد تر این رشته در جهان منجر بشود.